តើកូរ៉ូណាគឺជាអ្វីហើយតើខ្ញុំអាចធ្វើអ្វីបានចំពោះវា?
កូរ៉ូណាវីរុស ឬមេរោគកូរ៉ូណាគឺជាមេរោគអតិសុខុមប្រាណ (តូចខ្លាំងរហូតដល់មិនអាចមើលឃើញដោយភ្នែកទទេបាន) ដែលអាចឆ្លងរាលដាល និងបង្កជាជំងឺដល់មនុស្សម្នាបាន។ មេរោគកូរ៉ូណាបង្កឲ្យមានអាការៈរោគនានាដូចគ្នានឹងជំងឺផ្ដាសាយធំដែលមានប្រភេទដូចជា ក្អកស្ងួត, ថប់ៗដង្ហើម, ក្ដៅខ្លួន, និងឈឺខ្លួន។ ភាគច្រើន មេរោគកូរ៉ូណាបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើម។ វាអាចបង្កឲ្យមានជំងឺរលាកសួត (ការបង្ករោគសួតធ្ងន់ធ្ងរ) ហើយស្ថិតក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ អាចបណ្ដាលឲ្យស្លាប់បាន នៅខណៈពេលនៃការឆ្លងមេរោគភាគច្រើនបំផុតមិនកំពុងស្ថិតក្នុងសភាពគ្រោះថ្នាក់។នរណាក៏អាចឆ្លងកូរ៉ូណាដែរ។ មនុស្សចាស់ និងមនុស្សដែលកំពុងមានជំងឺផ្សេងៗទៀតរួចហើយ (ឧទាហរណ៍ ជំងឺផ្លូវដង្ហើម, ជំងឺមហារីក ឬជំងឺទឹកនោមផ្អែម) មានហានិភ័យខ្ពស់ជាងគេចំពោះផលវិបាកនៃជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
មេរោគកូរ៉ូណាឆ្លងរាលដាលពីមនុស្សដែលឆ្លងហើយម្នាក់តាមតំណក់តូចៗនៃសារធាតុរាវដែលបានខ្ទាត ឬជះចេញមក នៅពេលដែលមនុស្សដកដង្ហើម, ក្អក,ឬកណ្ដាស់ទៅចំមនុស្ស, ផ្ទៃវត្ថុនានា, ឬលើចំណីអាហារ។ វាចូលរាងកាយតាមរយៈមាត់ ច្រមុះ និងភ្នែក។ ពេលចូលដល់ក្នុងខ្លួនហើយ វាចាប់ផ្តើមបំបែកខ្លួន ហើយរាលដាលដល់ផ្នែកផ្សេងៗ។ មេរោគកូរ៉ូណាអាចរស់នៅក្នុងរាងកាយបានរហូតដល់ 14 ថ្ងៃ មុនពេលរោគសញ្ញាលេចចេញមកខាងក្រៅ។ ដូច្នេះ មនុស្សអាចមានផ្ទុកមេរោគកូរ៉ូណា ហើយមិនអាចដឹងថាមានវា រួចចម្លងមេរោគទៅកាន់អ្នកផ្សេងៗទៀតបាន។
កូរ៉ូណាមិនត្រូវបានសម្លាប់ដោយថ្នាំអង់ទីប៊ីយោទិចឬឱសថបុរាណឡើយ។ យើងអាចការពារខ្លួនពីកូរ៉ូណាដោយការជៀសវាងមិនឱ្យប៉ះវានិងការលាងដៃញឹកញាប់។
ដើម្បីបងា្ករការឆ្លង សូមលាងដៃរបស់អ្នកជាមួយសាប៊ូនិងទឹក។ ធ្វើដូច្នេះសូម្បីតែដៃអ្នកមើលទៅមិនមានកខ្វក់ក៏ដោយ។ លាងសម្អាតយ៉ាងហ្មត់ចត់នៅក្រោមទឹកដែលកំពុងរត់រយៈពេល 20 វិនាទីជាមួយសាប៊ូ ដោយត្រូវប្រាកដថាបានដុសក្រចកដៃ និងខ្នងដៃទាំងមូល និងកដៃផងដែរ។ ការលាងដៃរបស់អ្នកជាមួយសាប៊ូនិងទឹកសម្លាប់មេរោគដែលអាចមាននៅលើដៃរបស់អ្នក។ ត្រូវលាងដៃជានិច្ចមុនពេល ក្នុងអំឡុងពេលនិងក្រោយពេលអ្នករៀបចំអាហារ បន្ទាប់ពីប្រើបង្គន់ មុនពេលបរិភោគ នៅពេលថែទាំអ្នកឈឺ បន្ទាប់ពីបានចាត់ចែងសត្វឬកាកសំណល់សត្វ ហើយបន្ទាប់ពីអ្នកក្អក កណ្តាស់ ឬញើសសំបោររបស់អ្នក។
ជៀសវាងការប៉ះភ្នែក ច្រមុះនិងមាត់របស់អ្នកដោយមិនលាងដៃជាមុន។ ដៃប៉ះលើផ្ទៃវត្ថុជាច្រើន ហើយអាចជាប់មេរោគមកជាមួយ។ នៅពេលដែលកខ្វក់ហើយ ដៃអាចផ្ទេរវីរុសទៅភ្នែក ច្រមុះឬមាត់របស់អ្នក។ ពីទីនោះ វីរុសអាចចូលក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកហើយអាចធ្វើឱ្យអ្នកឈឺ។
ជាការសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងការជៀសវាងការទាក់ទងជិតស្និទ្ធជាមួយអ្នកដែលគ្រុនក្តៅ ក្អកឬមានរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមផ្សេងទៀត។ នៅពេលក្អក ឬកណ្តាស់ អ្នកត្រូវបិទមាត់និងច្រមុះរបស់អ្នកដោយប្រើកែងដៃបត់ ឬជាមួយក្រដាស់អនាម័យ។ បន្ទាប់មកបោះចោលក្រដាស់អាម័យដែលបានប្រើហើយភ្លាមៗ។ កុំស្តោះទឹកមាត់នៅទីសាធារណៈ។
រក្សាចម្ងាយយ៉ាងតិច 1 ម៉ែត្រ (3 ហ្វីត) រវាងខ្លួនអ្នកនិងអ្នកដែលក្អកឬកណ្តាស់។ ជៀសវាងការទាក់ទងជិតស្និទ្ធជាមួយអ្នកដែលក្តៅខ្លួននិងក្អក។
ប្រសិនបើអ្នកត្រូវការថែរក្សាអ្នកដែលមានជំងឺគ្រុនក្តៅ ក្អក និងពិបាកដកដង្ហើម កុំភ្លេចពាក់ម៉ាស់ការពារ ឬម៉ាស់ក្រណាត់ហើយជាពិសេសត្រូវអនុវត្តក្បួនអនាម័យដៃ។
ដើម្បីបងា្ករកូរ៉ូណា ការជៀសវាងការប៉ះពាល់រាងកាយជាមួយអ្នកដទៃជាវិធីមានសុវត្ថិភាពបំផុត។ កូរ៉ូណានិងវីរុសដទៃទៀតអាចឆ្លងបានដោយការចាប់ដៃ ហើយក្រោយមកប៉ះភ្នែក ច្រមុះ និងមាត់។ ដូច្នេះពេលជួបអ្នកដទៃ កុំសួរសុខទុក្ខគេដោយការចាប់ដៃ ឱបឬថើប។ សួរសុខទុក្ខអ្នកដ៏ទៃដោយការគ្រវីដៃ ការងក់ក្បាល ឬការអោនគោរពជំនួសវិញ។ ប្រសិនបើអ្នកគិតថាមានកូរ៉ូណានៅក្នុងតំបន់របស់អ្នក សូមស្នាក់នៅនៅផ្ទះដើម្បីជៀសវាងការទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃ។
នៅផ្ទះ ប្រសិនបើអ្នកចាប់ផ្តើមមានអារម្មណ៍មិនស្រួល សូម្បីតែមានរោគសញ្ញាស្រាលដូចជាឈឺក្បាលនិងហៀរសំបោរបន្តិចបន្តួច រហូតដល់អ្នកបានជាសះស្បើយ។ ប្រសិនបើអ្នកកណ្តាស់ ក្អកស្ងួតក្អក ពិបាកដកដង្ហើមនិងគ្រុនក្តៅ សូមស្វែងរកជំនួយផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រឱ្យបានឆាប់ព្រោះវាអាចបណ្តាលមកពីការឆ្លងមេរោគផ្លូវដង្ហើម ឬស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀត។
ជំនឿមិនត្រឹមត្រូវនិងពាក្យចចាមអារាមអំពីកូរ៉ូណាអាចមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង ហើយថែមទាំងសម្លាប់មនុស្សទៀតផង។ ឧទាហរណ៍ដូចជាសារធាតុដែលផឹកចូលដូចជាទឹកថ្នាំ ឬអាល់កុលនឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នក ជំនួសឱ្យការការពារជំងឺកូរ៉ូណា។ សូម្បីតែព័ត៌មានដែលអ្នកទទួលពីមិត្តភក្តិឬសាច់ញាតិជិតស្និទ្ធក៏មិនត្រឹមត្រូវ ឬគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ។ ធ្វើតាមការណែនាំអំពីសុខភាពសាធារណៈត្រឹមត្រូវពីអាជ្ញាធរសុខភាពមូលដ្ឋានរបស់អ្នកប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកអាចជួយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកូរ៉ូណាបានដោយការផ្សព្វផ្សាយសារនេះ។ សូមចែករំលែកវាជាមួយមិត្តភក្តិ និងក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកដោយប្រើសេវាកម្មផ្ញើសារដូចជា WhatsApp ។
ព័ត៌មាននេះត្រូវបានផ្តល់ជូនដោយ Audiopedia ដែលជាគម្រោងសកលដើម្បីផ្តល់ចំណេះដឹងសុខភាពជាទម្រង់សម្លេង។ ស្វែងយល់បន្ថែមអំពី www.audiopedia.org